Als solo-ondernemer heb je alles zelf vorm te geven. Je visie, je ideeën, je aanbod, je marketing, je communicatie, je processen, je opleidingsplan en zo meer. Veelal zijn ondernemers daadkrachtige persoonlijkheden met een sterk intellectueel talent en visie. Resultaat, we hebben de zaken graag onder controle. En beschikken over een stevige portie wilskracht die we hiervoor aanwenden.
En dan is het zomer en verandert alles. Onze routines vallen uit elkaar, projecten vertragen, recrutering hapert, prospectie voelt zinloos, ontspanning en plezier lonkt achter elk hoekje. Ik zie terug talrijke solo-ondernemers die hiermee worstelen. Er zou moeten gewerkt worden, maar de daadkracht ligt precies plat. Er komen nu eens minder mails en vragen, en je maakt je zorgen over het vervolg? Zal dit zo blijven? Ook na de zomer? Zo had ik eens een klant die elke zomer het gevoel heeft overkop te gaan. Gelukkig kan ze er na meer dan tien zomers intussen om lachen. Of je staat te popelen een nieuw project op te zetten, maar de andere partijen zijn één voor één met vakantie. Wanneer je dan eens ideeën en energie hebt, kan je ze niet gebruiken. En andere periodes, meestal buiten de zomer, wordt je overstelpt met opdrachten en kansen zodat je ze soms niet eens allemaal kan aannemen. Terwijl je snakt naar rust.
Controle is een illusie. We hebben de wereld, de markt, jouw omgeving, jezelf, je klanten, je creativiteit, je energie, je gezondheid niet onder controle. Dus wordt het dansen tussen wilskracht en overgave op een tempo dat voor jou wordt bepaald. En niet door jou.
Van wilskracht naar overgave is een pad dat me een aantal jaar terug door een wijs man werd gewezen. Ik ben hem er nog steeds dankbaar voor. Maar wat een weg. Een voorbeeld hierin is Seneca, de Romeinse filosoof, schrijver en politicus uit de 1ste eeuw na Christus. Gekend als stoïcijn is hij een toonbeeld van overgave. Het stoïcisme stelt de rede voorop, pleit voor een onverstoorbare geest, gaat uit van een stevig plichtsbesef voor een zekerheid van morele waardigheid. Het gelooft in een onverbiddelijk vooraf bepaald levenspad waarbij overgave de enige weg is. Seneca werd aangesteld als opvoeder van de jonge Nero, en viel – toen deze keizer was geworden – in ongenade. Hij werd tot zelfmoord gedwongen. De dood van Seneca is onderwerp van veel schilderijen, onder meer dat van Peter Paul Rubens dat ik onlangs kon bewonderen in de Alte Pinakothek in München. Al ben ik geen Rubens fan, dit werk raakte me diep. Je ziet de man in krachtige overgave en met een onverstoorbare geest zijn onrechtvaardig lot waardig ondergaan, trouw aan zijn filosofie.
Wil je graag verder geïnspireerd worden? De Japanse schrijver, marathonlopen en triatleet Haruki Murakami volgt een groot deel van zijn leven een routine die overgave mogelijk maakt.
